Op uitnodiging van arbeidsrechtadvocaat Anjo Doornbos heeft onze onderzoeker Daniël onlangs een workshop gegeven over onderzoek naar integriteit en fraude voor de advocaten van Hanze Advocaat.

Tijdens de workshop, die via Teams werd gehouden, hebben we casussen besproken zoals: onderzoek naar angstcultuur, diefstal, verduistering, seksueel grensoverschrijdend gedrag en andere misstanden. Daniël vertelde over de noodzakelijke ethiek in geval van een onderzoek, denk aan: privacy en gegevensbescherming, fair play, proportionaliteit en subsidiariteit, “gelijke monniken, gelijke kappen” in geval van sancties, hoor- en wederhoor, aangifte bij de politie of niet? En beantwoordde de vragen: ‘Wie toetst dit eigenlijk?’ en ‘Hoe is toezicht georganiseerd?’.

Er worden regelmatig fouten gemaakt in onderzoeken. We bespraken diverse casussen op basis van jurisprudentie (waar wij niet bij betrokken waren), waaronder:

• Rechtelijke uitspraak ECLI:NL:GHDHA:2020:571: Is het opnemen gedurende een maand van een werknemer bij bij zijn woning, in aanwezigheid van vrienden en in de sportschool, gerechtvaardigd ?
• Rechtelijke uitspraak ECLI:NL:RBLIM:2022:6772: In plaats van de zieke werknemer te laten observeren door een bedrijfsrecherchebureau, had de werkgever er volgens de kantonrechter beter aan gedaan om met de werknemer het gesprek aan te gaan en hem te confronteren met de geruchten van collega’s.
• Rechtelijke uitspraak ECLI:NL:RBMNE:2023:6328: Na het inwinnen van juridisch advies besluit werkgever een recherchebureau in te schakelen om werknemer te laten observeren, om zo te kunnen vaststellen of haar gedragingen overeenkwamen met wat zij daarover vertelde.

Fouten die vaak gemaakt worden zijn:

• Onderzoek voldoet niet aan proportionaliteit en subsidiariteit, met andere woorden: er kunnen eerst andere middelen worden ingezet alvorens een onderzoek wordt opgestart en als er een onderzoek wordt opgestart zijn de onderzoeksmiddelen vaak te snel te zwaar.
• Opdrachtgevers zijn nog wel eens in de overtuiging dat zij een onderzoeksbureau opdracht kunnen geven voor het uitvoeren van een bepaald onderzoeksmiddel, bijvoorbeeld observeren van een persoon, terwijl het onderzoeksbureau verwerkingsverantwoordelijke is en dus moet bepalen welk onderzoeksmiddel passend is ten aanzien van de situatie.
• Hoor- en wederhoor wordt onvolledig of zelfs helemaal niet uitgevoerd. Dit is bijzonder, want zonder hoor en wederhoor is het onmogelijk om volledig zicht te krijgen op een situatie.

Net als Hanze Advocaat ook een workshop organiseren over integriteit en de do’s and don’ts van onderzoek? Bijvoorbeeld voor directie, leidinggevenden of jouw collega juristen? Wij ondersteunen graag bij het organiseren met onze specialistische kennis en ervaring. Bekijk voor een impressie onze aftermovie ‘Masterclass Integriteit’ tijdens de Week van de Integriteit.